La famiglia Scannavacca

Stampa questo copione

LA FAMIGLIA SCANNAVACCA

LA FAMIGLIA SCANNAVACCA

commedia dialettale mantovana in tre atti di Maria Gabriella Bonazzi

cell. 3288080393 email: barbara.stuani@libero.it

N. di posizione SIAE 216769

Breve presentazione dellautrice:

Nella famiglia Scannavacca, il marito batte la fiacca.

Non gli va di lavorare e spesso si fa anche imbrogliare.

La moglie Concetta assai delusa, non accetta alcuna scusa.

Ma la sua vitasenza attesa le riserva una sorpresa.

E Carmelo, il seduttore, che rinfresca un vecchio amore.

Personaggi:

CONCETTINA padrona di casa

LEONZIO suo marito

FILOMENA la figlia

ANGELO il figlio

BIGIA amica zitella di Concettina

MARIO fidanzato segreto di Filomena

FIORENZO spasimante ufficiale di Filomena

CARMELO grande amore passato di Concettina

ROSALIA moglie di Carmelo

ATTO PRIMO

(La scena: una modesta casa.

In scena: una donna sciattamente vestita e spettinata, seduta a un tavolo con il libro della spesa e una matita, che cerca di far quadrare il bilancio. Di fronte un signore dalleleganza molto ricercata, il signor Fiorenzo Falasuta)

CONCETTINA: L intil, sior Falasuta, mi so mia cosa diragh, me fila l giovna, la ghha vint ani... L, insoma, al ghha na certa et.

FIORENZO: Trentasinc ani, poch s, poch şo.

CONCETTINA: Diria poch s.

FIORENZO: Sla ma sposa, saria dispost a contentarla in ogni so desideri: vlla continuar i stdi? Ben, mi la faghi continuar.

CONCETTINA: Ma sl mia bona da fnir quel chlha pena cominci, la v avanti n an ogni d.

FIORENZO: Vlla na serva, na, d, tre? Qele chla vl... Vest, profmi, viagi, mi la contentaria in tt, proria in tt. Vlla di fii? Ben. Sin gninte.

CONCETTINA: Vlla vegnar a let con l? Ben. Sin gninte... La sna catars n altar...

FIORENZO: Eh no, quel no.

CONCETTINA: Al problema, forse, l cal l: l, vint ani e, l, trentasinc, poch s... i tanti. Ma agh parlar.

FIORENZO: Ben, la varda, sla ghha novit, in do e do quatar arivi e in quatr e quatr t... la sposi.

CONCETTINA: Bene. Ma voria mia che in t e t sdas la ghs da fnir mal. Ads al vaga, e al seguita mia vegnar avanti e indr tt al d con mila scse, sin am la spaventa.

FIORENZO: (uscendo) Am racomandi...

CONCETTINA: (rimasta sola) Certo chal saria an bel part: origini nobili spagnole, miglunari... e tonto. I m coi bsi, si mia tant frb, l mei.

Che vita, ptei, vard coma son ridota: al mar chl sempar in cerca d nocpasion bona, do fii, al masc chlha fn da stdiar e al spta dandar via sold ma laorar, po -, la fila p con la scsa da stdiar la f gninte dla matina a la sera...

(Entra lamica Bigia)

BIGIA: Cosa gh t da brontolar? T a gh l sempar con tti e con to fila, p... la va a scla! Cosa vt chla faga? ... Ma che sonadora!

CONCETTINA: Ma chi, la Filomena? Ma sla fa gninte: la va avanti n an ogni do, l atarch buna ad magnar e d mmiar cla spurcaria... al ciing.

BIGIA: Ma no al ciing, as dis al chewingum! As conos chat s mia agiornada!

CONCETTINA: No, a giornada ho ş fn, son stfa dop trentani. Ads, di cha laora cal pelandron da m mar.

BIGIA: Ma sl acs bun cha t agh faresi na casa in c.

CONCETTINA: Ma s, l bun... l an bun da gnint... e dal bun, credam ta n magni poch. Al ghha al bras crt e men al sgba e ps al bef, e quand al bef agh vegn cla mania chal ghea da ptel, quela da esar an gran cantante dopera.

BIGIA: Mei an mar stras che esar sensa mar come mi... A t ricordat, Concta, quand andaam a spigolar? A cl bşon dla matina a la sera?

CONCETTINA: Sa m ricordi? Che vita chema fat... epre a seram sempar content lostes, anca sa gheam gnint. Mi so mia, i gioan ads i ghha tt epra i sempar malcontent listes.

BIGIA: Ma ti at s sempar polmica... ma dai.

CONCETTINA: Ti at parli acs parch t gh n mar e n fii.

BIGIA: Veh, Concta, at ricordat quand at ghevi da scapar da casa con Carmelo? Dim la verit: a t seri propria inamorada...

CONCETTINA: Val, Bigia, a sera tant inamorada, cha m ricordi p che facia al ghea. Ah, Bigia, as ved chat s ancora na signorina e at pensi sol a lamor.

(Entra Filomena con i quaderni sotto il braccio masticando gomma americana e rivolgendosi alla madre)

FILOMENA: Ciao mami.

CONCETTINA: Oh ve, a ghn uno cal turna ala greppia!

BIGIA: Ciau Filumena.

FILOMENA: Buon giorno signora Bigia.

BIGIA: (risentita) Signorina, prego!

FILOMENA: Oh scusi signorina. A proposito guardi che ho visto il signor Luigi con il motorino che sta facendo delle vasche, credo che la stia cercando, o sbaglio?

BIGIA: Cercam mi? Ma ti ta schersi. A pruposit scusem tant ma gu al lat in sal foc l mei ca vaga a ca. (esce con una certa fretta)

CONCETTINA: Va sla va, la par an spusul.

FILOMENA: E mami il cuore non invecchia.

CONCETTINA: Dai putleta, parla cuma at magni, sa tant a gh nisun in casa ad furest, e lasa li par piaser ad mumiar al cingu. al ceingum.

FILOMENA: Ma tz mia mama chi gl tuti i student? Al iuta al sarvel a pensar!

CONCETTINA: Ades capisi parch la va mal: par pensar gh al cingo!Ma fam vedar ben, am par cat gabi dal blet, cusa ghet in chioc li?

FILOMENA: Ma gnit.ma gnint.

CONCETTINA: Gnint? Va che du brut oc cat gh, as pol saver in du tz andada? A pruposit gni al sur Falasuta a cercat. Sar mesura cl and via.

FILOMENA: Ma dai mama sempar cla fola, tal s cam pias mia, a l vec e dur, e pu quant al camina par cal gabia an pal in dal cul.

CONCETTINA: Sioca, a l fin e educ, e supratut al ga dla lira.

FILOMENA: Ma mi dla lira man faghi gnint, mi a voi tor uno cam pias a mi anca sl in buleta.

CONCETTINA: Si dla lira a tan f grinte a tat nacurcar quant at sar spusada. E si ca tal s che fadiga u fat a tirat su ti e tu fradel cun la lira cam daa clidealista mes suprano at tu padar.

FILOMENA: Mama, cun ti as pol mia parlar, a tz trop indr.

CONCETTINA: (risentita) Varda ad daghi gnanca risposta, sin duvria mulat na papina, e go mia voia at scenade. (prende la borsa della spesa) Varda ca vaghi a far la spesa, s ti intant prepara la taula a lavat cla facida li.

(uscendo) A pruposit va ga da vegnar al marangun a purtar la sega ca gh al taul sop, e la dit tu padat cac pensa lu a spersar le gambe.

(Esce. Entra Mario, il fidanzato segreto di Filomena, con fare circospetto. I due si ragazzi si abbracciano)

MARIO: V, u pung tu madar fin ades par puder vedat. Dam almen an basin.

FILOMENA: Maiu caru, sta tenti che sa riva an qualcun a sun ruinada, at savesi che vita ca faghi!

(Bacio frettoloso ed un tentativo di abbraccio da parte di Mario non corrisposto)

FILOMENA: Lasam star par piaser, sa svet me madar a i mandule. Tal s cla spol mia vedar cun tu madar da quant le s date cla man at pache su al lac.

MARIO: Ve, ma che culpa a ghem nualtar se le nostre madar le g al murbin? A svulem ben, e in fund a sun nom: cuma a faghi? Dim cuma faghi?

(Entra in scena Fiorenzo)

FIORENZO: Buonasera, a sun ghi a purtar la sega. U incuntr al marangun. Ma ti cusa fet chi Mario.

FILOMENA: Lu, cusa fal chi. Tute le scuse i bune par vegnar chi a rumpar.

FIORENZO: Rumpar cosa, stac sempar cs atenti.

MARIO: L mei ca staga atenti dabun, sen ac rumpi mi quel.

FIORENZO: Malduc, screans, sul parch al ga i muschi al cred da metam paura, ami, a mi ca sun n Falasuta (scappa)

FILOMENNA: Mariu caro, al sar mei cat vaghi anca ti sin ac mancaa sul lil.

MARIO: Ades basta e scultam an mument: inc u fat dumanda par andar in di vigii, e cun le racumandasiun a go bune speranse chim toga. Alura at vedr che s i tui im vol mia at porti via, at rapisi cuna i fa quei da dla su.

FILOMENA: Magari Mariu caru. A sun tant stufa da sta situasiun; figurat che me madar la vol tacam cal brut cancar at Fiurenso, sul parch al ga al purtafoi pien e al cunt in banca.

MARIO: Cerca at purtar pasiensa ancora an po.

(Entra in scena Angelo, il fratello di Filomena)

ANGELO: Oh varda v giulieta e Rumeo: il grande amore. Vard ca gh la vacia in arivo. (e poi rivolto a Mario) E ades cicio fora al pachet a dle stise ca ta m prumes.

MARIO: Dopu, dopu. (Esce dopo aver sbirciato fuori dalla porta)

ANGELO: Oh andema ben. Ma che client anca cal lil. Ma che gabia at mat. Am vet lura dandar via a suld.

FILOMENA: Magari fosal at dman!

ANGELO: Ti tasi cretina, sin mi a fac la spia.

(Nel frattempo entra Concettina con la borsa della spesa)

CONCETTINA: Oh chi du chi i sempar dre quistionar I vist vostar padar?

(Leonzio, il marito chiama da dietro le quinte)

LEONZIO: Angelo, vegni fora cun la chitara ca ghema da far na surpresa a tu madar.

(Si sente cantare un coro con la voce di Leonzio che si stacca dagli altri)

CONCETTINA: (Va verso la porta e dice) Oh ve, set sa cot?

(Il coro cessa ed entra Leonzio col sorriso sulle labbra)

LEONZIO: Signori chi vedo? Mia moglie la serena incantatrice dla riviera delle ponghe! (Concettina e i figli lo guardano un po incuriositi) Va la ca schersi; epura sun ma sta tzi sincer cume inc, anca se u cuc an qual piculin, a go dle bele nuit.

CONCETTINA: Andem ben alura, quant t parli t nuit tgh sempar an qual afari sbal. Ma ricordat che al me magutin tal tuchi mia, parch l par i me fioi. Par fari fnir da studiar e dac na pusisiun. Tal s cl al frut da chi pochi risparmi di me vec, e guai a ti sa ti tuchi, t cavi ioc. Parch dismengat mia che me madar lera na teruna, e Concettina la mola mia: inutil tentar!

LEONZIO: Ma tira fi, tam lasi gnaca parlar.

ANGELO: Al ga ragion me padar, at pari propia na teruna!

CONCETTINA: Ben sa sun na teruna mei: sangue caldo e principi sani.

FILOMENA: (Rivolta al pubblico) L inutil cun le as pol mai ragiunar.

CONCETTINA: Tuti centra a ghi, na povra dona la pol gnanca parlar. E ti Leonsio sega cla gamba li putost. Ma no val a l mei ca magnema sin chi a vegn fret anca la salata!

(Si apparecchia la tavola, Leonzio canticchia, Angelo legge un giornale entrambi seduti a tavola, le vivande vengono prese da dietro la scena, e seduti tutti si comincia a mangiare)

LEONZIO: Che bisteca dura.

CONCETTINA: Ma no cl mia dura. (rivolta al pubblico) Pro a tastar, sent (e la fa assaggiare a qualcuno del pubblico)

LEONZIO: No, no l propria dura.

ANGELO: Tal ricordat mama quant ap pap e la nona i ghea su la premiata macelleria Scannavacca?!

LEONZIO: Alura si cas magnaa dla caran tenera, e cota al sangue par ritemprar al fisic e far cresar i globuli rus.

CONCETTINA: Che rasa, a l mei ca tasighi! (rivolta al marito) Ti pu

LEONZIO: So cosa t vo dir. Ma sa sem fal lera mia parch le bistecche a iera dure, ma sul parch mancaa i client.

CONCETTINA: E parch a mancaa i client? Testun.

ANGELO: Quel al so anca mi: parch la nona la vendea (declamando) la carne con la goccia. Puarina la gea sempar la gusa al nas e la gla daa a sura ai clienti.

CONCETTINA: L vera, la ghea al rafredur cronic, e pensar ca ghea dit: u tat curi al rafredur u stuca t serar butega. L mia guarida e nuatar sem fal!

LEONZIO: Varda mia t lasi dir tut quel cat vo ma lasa star cl buonanima t me madar.

CONCETTINA: Si, si, lasla pur star la in du l.

LEONZIO: T po dir tut qual cat vo ma me povra madar lera na santa dona.

CONCETTINA: Varda Leonsio, nisun pus che mi a g piaser cla sia santa.

FILOMENA: Ma mama cusa disat.

LEONZIO: Vostra nona lera na gran dona, buna, fina e durigini nobili. Prima da spusar al me poar padar, Giuachin Scannavacca, a lera na De Pusa: De Pusa Filumena. La ma sempar vul an gran bene la ma tir su che mei da tzita a spudea mia.

CONCETTINA: Quel l vera. Puareta, quant as sema marid parea cla mes regal an tesor oh si si lha ma tac na pataca da ridar; da quant a mlu tacada al col lam tira tans zsu ca sun quasi rasotera.

LEONSIO: Par piaser lasa intat al ricordo ad me madar cla sa las an patrimoni ad nobilt e t signorilit ineguagliabile.

CONCETTINA: Leonsio, varda lunica ca eredit quel da tu madar a l tu fiola, l eredit al num: Filumena. A nuantar s rest sul al De Pusa!

LEONZIO: T perduni par quel cat disi parch a gu mia voia ad rugnar, e pu a go da cuntaf la nuit: il grande affare!

ANGELO: Chis che afare

LEONZIO: Stamattina sera al merc, tal s l giued, ben ho incuntr an sicilian, an tipo distint cal ma ufert da cumbinar an gran afare.

ANGELO: Chis che scoperta.

CONCETTINA: Ben spuda fora ca sentema.

LEONZIO: Inuma: na partida darloi dor e pensa i custa sul siemila franc lun. L propria nafare cari mii, c na mila diarloi e in poc temp adventema siur!

CONCETTINA; (rivolta ai figli) Pudlet, mi tasi, rispundic uatar ca dz ca tasi mai: sa parli sciopi! Questo l al colmo. Ma dim cusa fet cun mila arloi mat?

LEONZIO: Ma cusa ghet, a set gnida mata? Non hai il senso degli affari

CONCETTINA: Leonsio, la Cuncetina non molla la lira.

LEONZIO: Cusa ghet Cunceta, tu mai vist tz agitada. Ad ogni modo prima speta d cunusar cla pesuncina che pu tadi la ga da vegnar chi par far anca la tu cunusensa.

CONCETTINA: La Cunceta la mola mia, a voi vedar nisun, par inc cnu v bastasa.

LEONZIO: Ben ma cusa ghet al simur?

CONCETTINA: A gh ca sun stufa d laurar e da far la cretina: chi gh nisun ca ma sculta.

ANGELO: La taca la lagna. La vitima, la santa e martire e nuatar i su carnefici. Scultam ben mama, chi ca ta dmand da mandas a scola? A tz ti lambisusa, par cun mio lera mei ca fos and a laurar, almen gavria mia vi da far tuta cla buleta cu fat in chiani chi da scola, quant par pudem tor le stise o al gelato andaa avanti e indr da Mantua a pe par sparar an qual centino.

LEONZIO: Angelo. An po t rispet par tu madar e tu padar.

ANGELO: Va ben, va ben. Meno male ca vaghi a suld al mes quen.

CONCETTINA: Si, si ma t gnar in ment tu madar. Speta, speta che al sergent al ta sbata iuin cul Marsala par tirat su la piturina

FILOMENA: Ma dai mama, l mia che lu labia vul criticat; l sul cl in dlet dla stupidisia.

CONCETTINA: Sal sumiglia a tu padar let dla stupidisca par ades lac pasa mia. Ma ti putost pudleta, u incuntr al siur Fiurenso e al ma dit cat tzeri in dolce compagnia.

FILOMENA: Compagnia d chi? Sera chi da par mi ca parciaa la taula.

ANGELO: Ben, ben, mi a vaghi fora. Chi dentar gh tropa tensiun e mia besi.

CONCETTINA: E no belo ades al voi saver da ti, dato cat tzeri in casa. Sul quel dopu t po andar fora cun la tu chitarina e chi ta visto ta visto

ANGELO: Ma si, sun sa stuf: la tu putina la fa ioc dal pes sul in sla riva a Mario, a cal bel cul algar da Mario! Tant lil al ma gnanca dat le stise.

(Esce canticchiando con la chitarra a tracolla)

CONCETTINA: (sconcertata) Questa l bela. Ma ricordat: Mario mai! Putost t cupi! In cl casa la ta gandr mai, sin t voi pu vedar.

LEONZIO: E quel ca pensi mi cuntal gninte? In cla casa chi sun propria pan e furmai magari quel vert cui bec!

CONCETTINA: E dil al tu parer, sentema quel cat gh da dir da nof.

LEONZIO: Mi sar nom da poc e quel ca dighi al cunta gninte, per mi m par che la putleta la gabia al diritu da sciegliar le al su om. T vedi che vita ca fema nualtar, e par furtuna cas sema spus par amur.

CONCETTINA: Propia quel vulea dit: spusas par amur t resta sul al saur! Varda che bela vita, t vo metat a laurar ades cle ura dandar in pensiun.

LEONZIO: S mia cat prima la sar mia culpa mia. E si n sun data da far. U cerc da tute le part e pu tals cl na vita ca sun iscrit in dle liste t culucament.

CONCETTINA: Ah t cerc! A tat ze dat da far: ogni smana t gh nafari nof, giust par perdar di besi, par fat fregar. Ades pu c mancaa anca la partida darloi mat!

LEONZIO: Speta, speta, t vedar che persuna t fiducia t far cunusar tu mar.

CONCETTINA: Sperema ben

LEONZIO: Oh, mi vaghi a let a far n scaves. Quant a vegn cal sciur diarloi ciamem e m racumandi tratel ben, cun n cert riguard.

(Esce e la figlia tenta di uscire a sua volta)

CONCETTINA: Si, si, mia preocuparat c pensi mi. E ti Filumena in du scapat, vegni chi ca go t parlat a quatroc. Filumena!!!

FILOMENA: Uffa cusa vot ancura sunadura, al so cusa t vo diram, ma mi al me Mario al lasi mia!

CONCETTINA: Senti, a voi mia cridar, ma dim: par ti ela propria na roba seria? Parch a mi an pias ne lu ne la su famiglia e pu l anca an bun da gnint. Ecu!

FILOMENA: Cusa vot saver ti mama damur, mi credi che la tu vita la sia stada sul che an bruntular. Cusa proat quant al pap t vegn vicin? Mi credi che sat ghesi t pruar quel ca provi mi vicin al me Mario t saresi sempar mia tzi cativa. Mama, ma ti set cusa vol dir ben?

CONCETTINA: Mi m par cabia dimostr da saver cusa l al ben: af voi forse mia ben a ualtar? E mia sul parch a vu mis al munt , ma parch cerchi con tut al cor dinstradaf ben.

FILOMENA: No mama, a t mia cap

CONCETTINA: Ma si, u cap, u cap varda inc sun in vena t parlar

T ghe t saver che mi da putleta a ghea an pretendente, an sicilian, an gran bel om, cun du bafi e na parlantina. Ea pers la testa al punt ca ghea da scapar via da casa.

FILOMENA: Dabun? Ta ml mai dit. E cum ela finida?

CONCETTINA: E cuma vot cla sia finida, t fat, a sun chi: ecu cum l finida! N dispiasea par me madar cla vulea mia e mi lho scultada, parch mi lascultaa me madar. Forse u fat mal ma m sun mai pentida, e si n par daver pas le mie!

FILOMENA: E parch la nona a vulevla mia?

CONCETTINA: Ma tals lera una da chi tarabascan a lera gni su cun lacqua alta.

FILOMENA: E me padar?

CONCETTINA: Tu padar a l gni tant temp dopo. Al m pias parch lera educ e bun. Ghea tante speranse, tanti sogni: savea mia clera an bun da poc, an sugnadur... ma per al balaa tantu ben al valser.

FILOMENA: Ecuma s ciamaal al tu pretendente?

CONCETTINA: Ma, m ricordi gnaca pu. Per sun sicura cas ciamaa mia Mario speri cat faghi giudisi: sat vedi ancura insiem t v pu fora, et cap?

FILOMENA: Va ben mama fem an patu: mi a mimpegni dincuntraral pu fin cal ga mia an post sicur, per dopu tam d la tu parola ca tam lasar libera da spusar al me Mario sensa vardar la su famiglia.

CONCETTINA: Va ben, va ben, tant lil prima cal cata an post!

FILOMENA: Mi vaghi in camera mia a studiar in pace.

(Esce Filomena e Concettina si mette a riordinare la casa. Bussano ed entra Fiorenzo)

FIORENZO: Siura Concetina.

CONCETTINA: Cusa fal ancura chi?

FIORENZO: Ghe chi fora an siur cal serca la su ca. L an meridunal Al sar mia natar pretendente dla Filumena?

CONCETTINA: No, l al pretendente dal me magutin! Ma siur Falasuta, lu le scuse par vegnar chi a i cata propria tute!

FIORENZO: Ben mi vaghi fora, sla ga bisogn lam ciama pura, mi sun fora a purtada d vus.

CONCETTINA: Si, si su. dai al vaga.

(Esce Fiorenzo. Bussano e da fuori)

CARMELO: I pemmesso? Posso enctrare?

CONCETTINA: Oh a gh al terun diarloi: a nualtar du dritu, a t cat pan par i tu dent.

(e rivolta alla porta) Avanti, avanti

(Entra Carmelo e Concettina stupita fa qualche passo indietro)

CARMELO: Buona sera, bacio le mani a vossia.

CONCETTINA: Carmelo?!?!?!?!

CARMELO: (posa la valigia legata con lo spago, estrae dal taschino il fazzoletto, lo appoggia per terra e si inginocchia) Cuncettina, quanto te ceccai!

CONCETTINA: Epura, an sun mai muvida dat chi. A tu spet tzi tant, at ricordat la tu prumesa?

CARMELO: Come potrei dementecare? Ma una serie di ciccostanze, la vita e poi in quale periodo rimasi offano di pactre e di mactre.

CONCETTINA: Ma dai Carmelo, anca sa tzeri rest orfano a tzeri sa bel disgnal a vintisinc ani! E mi u fat tant da cal sigar part ti

CARMELO: Lo sbaglio fu ttuo Cuncettina. Pecch nun fuggisti cun mia allora? Te ricordi quanti tamai?!

CONCETTINA: Sam ricordi ma chis sat seri sincer: mi tea cred quant fora porta Giulia ta mei fat isnuciar vicin a ti e ta mei dit.

CARMELO: Ricoddo, ricoddo, te feci dire: innanzi a su cielo e stu lagu, iura che me aspetterai, che sarai la donna mia, fedele cume na sposa pe tutta la vita!

CONCETTINA: E fedele a sun stada, par du ani tu spet, ma quant u vist cat rispundei gnanca pu a le me letere, m sun rabida, e al prim ca m capit, a lu spus. E u fat anca an bel afari!!!

CARMELO: Ma che sposassi quel tipo che conobbi al meccato?

CONCETTINA: Si propria quel, cal papavar li, e nu pas t cote e t crude; l mia catif ma l cume n putin.

CARMELO: Davvero? Nu Picciuotto?

CONCETTINA: A l cal ga poca voia t laurar e al cret a tut quel chic dis, figurat ca sema sza fal an muc t volte. Ma lasem perdar: parlam da ti, cuset fat in chiani chi? I tui cumei mort?

CARMELO: Il lotto fu fatale!

CONCETTINA: Cume al lot?

CARMELO: Si vinsero al lotto, un tenno secco, e fu fatale. Si fecero una pappata gigante e morirono dindiggestione. Da troppo tempo il loro stomaco era semivuoto, e si papparono tutto il tenno. Io ero lontano allora, quando mi ficero sapere della vincita, ma quanto tonnai non trovai pi nessuno, ne famiglia, ne casa, nulla de valore, ma solo dolore, Cuncettina. Io ci facevo conto su quei soddi, per tonnare e per rapitti, anche con la volenza Cuncettina. Ma come facivo io che non riuscivo neppure a fare un pasto tutti i iurni?

CONCETTINA: (rivolta al pubblico) Ah, tuti a mi im capita i lauradur!

CARMELO: Cuncettina non ingannatti sul conto mio, io lavoratore suggno, nun de braccio che fatica i, ma de mente. Uomo intelligente e grande amatore! E pure te rimasi fedele: io nun me spusai Cuncettina e in questa valigia tutti i sogni miei ce stanno.

CONCETTINA: Verament a go al suspet cac sia diarloi. Ma lasem perdar. Che piaser rivedat Carmelo, atz sempar an gran bel om, e p l sempar an gran piaser par mi sentar parlar la lingua da me madar.

CARMELO: Sempre lo dissi io che questa mia, lingua matre i!

(Entra Leonzio)

LEONZIO: Buna sera siur De Vincenzo. Ma Cuncetina, parch m mia ciam? E si ca tlea dit, ma vedi chi sa fat cunusensa.

CARMELO: Signore mio, parenti ci trovammo.

CONCETTINA: (balbettando un po confusa) Ma si be insuma

LEONZIO: Ma dabun? Ma cume?

CARMELO: Cugini simmo, parenti per patte de mactre.

CONCETTINA: (sottovoce) Cusa disat carmelo, ma che intensiun a ghet?

CARMELO: Taci Cuncettina, lamore tonn e minfiamm tutto.

LEONZIO: Gal dlinfiamasiun? Gh gninte d mei dloiu d vaselina.

CARMELO: Che, olio de vasellina? Ma voliamo schezzare? Io me curo col peperoncino rosso, prodotto genuino e nutriente della terra mia.

LEONZIO: (attratto dalla valigia) Siur De Vincenso i iarloi?

CARMELO: Cettamente.

CONCETTINA: E no Carmelo, t vur mia vegnam a ciavar propria a mi!

CARMELO: Ma che stammo a dire fesserie? Questo se tratta de un vero affare che vollio concludere con questo siggnore, che amici dobbiamo deventare e magari soci

(Carmelo prende sotto braccio la valigia e mentre esce con Leonzio gli mette una mano sulla spalla facendo le corna. Concettina rimane in scena mentre si chiude il sipario)

FINE PRIMO ATTO

SECONDO ATTO

(In scena solo Leonzio, seduto al tavolo scuote il capo con fare sconsolato)

LEONZIO: Mha.

(Entra Bigia)

BIGIA: Cun permes. Ciao Leonsio, gh mia la Filumena?

LEONZIO: No.

BIGIA: E la Cunceta, cuma stala?

LEONZIO: Cara la me Bigia, cusa vot cat diga. Quela la a l an po t temp cla capis pu gninte. In cla casa chi gh sempar di sinc e quindas.

BIGIA: Ma varda che se le robe le va mal, e mia parch mi a voia ficar al nas in di tu afari, a l anca culpa tua.

LEONZIO: Cusa intendaresat dir?

BIGIA: Ti cume om t s sempar sta trop bun, e al pruverbi al dis: chi bun l anca cuiun. A dle volte cun la muier agh vol pus energia!

LEONZIO: Energia? Ma sa paghi t cle bulete tant salde a la Bresciana....

BIGIA: Ma cuset cap! Cerca da esar pus om e mia lasat sempar cumandar.

LEONZIO: Mi sun mia cusa dir, a sun mia bun t druar le brute manere, e m senti sempar umili in tut quel ca faghi. Ades pu a l n po t temp che chi a gh sempar burasca, a gh mai ura t magnar, e pu la Cunceta lam trata cume sa fos al su stras da pe.

BIGIA: Ma tat nacorsat ades? Saria ura cat versesi ioc e ca tat vardesi daturan.

LEONZIO: Ah quant mai Bigia tu mia tolt ti, forse saria and mei, avria fat sensatar pus furuna.

BIGIA: Ti a t spus la Cunceta parch lera na bela tenca, e mi purtrop sun sempar stada n po rachia.

LEONZIO: St mia dir atzita Bigia, a vardarat par al tu vers t s mia da butar via.

BIGIA: L sul che nusun al lha ancura cat...

LEONZIO: Cosa?

BIGIA: U bela, ma al me vers giust!

LEONZIO: A g idea cat gabi ragiun Bigia. Ma la Cunceta per la g at chi fat anca le, ca su pu cusa dir. A l svampida, ura l alegra, ura l rabida: ca sia la menopausa?

BIGIA: Ah poar Leonsio, a tam fe tanta cumpasiun. A pruposit cal sicilian la el auncura a Citadela? Ad esar sincera l mia cam piasa tant. Sta tenti Leonsio cat ciava mia...

LEONZIO: Ma cusa gal da ciavam. Mi am par che cun iarloi al sia nafari t chi bun. E pu l na persona tant gentile cun tuti, cun me muier pu al ga t cle finese e neducasiun...! S vet chi pripria dal stes sangue, mia par gninte i cusin, e t vedr che scaplada t besi cal far vegnar in ca mia.

BIGIA: Mi su mia cusa dirat, fa qual cat vo, ma serca da star atenti: al d dinc gh tanti brut element in gir che... b insuma ta m capi.

LEONZIO: Veramente u mia cap comunque...

(Entra Filomena)

LEONZIO: Ecu la Filomena. T saluti Bigia. (Esce Leonzio)

BIGIA: Ciao Filumena.

FILOMENA: Finalmente signorina Bigia.

BIGIA: Cusa ghet pudleta ca ta m mand a ciamar in presia: sta mal tu madar?

FILOMENA: Magari la fos malada, saria mei, almen savria cuma curarla, ma tzita s sa mia cu sla g. L ringuanida almen t dies ani, l sempar dre cantar, e pu lam dis anca pu gninte sa vaghi fora con Mario.

BIGIA: Alura cusa ghet da lamentarat sl cambiada in mei?

FILOMENA: Signorina Bigia, la serca mia da svicular in dal discurs, le la sa ben cusa mintensi, vera?

BIGIA: Verament mi su mia cusa ta tintendi t dir sa ta ta spieghi mia.

FILOMENA: Mi...mi a vuria sul saver na roba...: cal tipo la... Carmelo, eral u no al murus vec t me madar?

BIGIA: Cara la me putleta, parch gal dumandat mia a tu madar, che dal bun sens la gn fin trop. Filumena sta mia tant strulicar e serca da divertit cun al tu Mario, che chiani chi i turna pu.

FILOMENA: No signurina Bigia, cle risposte chi lem sudisfa mia trop, parch a sun mia pu na putina e serti fat gavria al diritu d saveri. Tant pu cl tant an brut periodo ca cridi fin cun Mario.

BIGIA: Ma varda, ad esar sincera la troi tant cambiada anca mi, tu madar, per t dir che questa l la vera Cuncetina, sempar alegra, sempar cuntenta. E pu.... ben l vera: Carmelo l sta al su prim murus.

FILOMENA: Lu dit mi, a mal sentea clera acsi.

BIGIA: Va pian Filumena a giudicar tu madar.

FILOMENA: M piasaria saver tut.

BIGIA: Gh poc da dir, e tant da capir, parch i fioi i pensa che i genitur i sia nat acsita, invece i sta giuan anca lur, cun tute le su debilese e par tu madar a pensi che Carmelo al sia st cume la di le: il suo primo grande amore!

FILOMENA: Alura, slera atzita inamurada parch ela mia andada via cun lu alura, invece t fas cumpatir ades? A gu fin paura cla scapa via.

BIGIA: Ma cusa disat sioca, sla ga vi la testa da mia scapar alura...

FILOMENA: Ma s vet che lu c vulea ben alura, se ades l turn a cercarla.

BIGIA: Ad esar sincera lera sa turn a cercar tu madar, e lera gni a casa mia, ma mi u fat da tut par faral andar via, parch tu madar lera za spusada e lera in cumpra t tu fradel. Ad ogni modo: acqua pasada la masna pu.!

FILOMENA: Sperema ben parch mi g poca fiducia t clom li. C fa na micia t regai: fiur, ciculatin, e quel cam fa pus rabia l che me padar s nacors da gninte, al par an putin.

(Entra Concettina canticchiando, vestita in modo appariscente)

CONCETTINA: Oh Bigia, cusa fet chi da st'ura?

FILOMENA: Ben mi a vaghi a far an gir, mama posi andar?

CONCETTINA: Va l, va l, basta cat sia a casa prest.

(Esce Filomena scambiandosi sguardi dintesa con Bigia)

CONCETTINA: Cusa m cuntat Bigia da bel?

BIGIA: Mi???? Ti putost!!!! Gu da dit che sa sun chi l par tu fiola, l preocupada parch tat cumporti in modo strano. E a vardarat ben a t fat an cambiament, ca su gnanca susa pensar.

CONCETTINA: Che cambiament?

BIGIA: Ma t set mia speciada? T pari na putleta! A l mei cat faghi giudisi.

CONCETTINA: Giudisi, che bruta parola. Par na vita cnu v e cusa g guadagn... Ades gu mia voia d verac giudisi. Proa a vardat inturan, a gu mai vi fiur in sla taula, sul dle cambiali al mha regal me mar.

BIGIA: T nacorsat sul ades? L mei cat meti giudisi cat gh du fioi!

CONCETTINA: Senti, bisogna ca parla cun n qualdun sin sciopi. Carmelo m turmenta cam posi pu: am vol purtar via... tal giuri su mia se sta volta sun buna d resistar.

BIGIA: Ma tz propria mata.

CONCETTINA: Ma sa sun mata mei, ma voi mia pensarac, sun mai stada tz cuntenta. E pu cume pot giudicam ti, cat tz freda cume n frap.

BIGIA: Mei atz, putost che na pignata in sal foc prunta a sciupar.

CONCETTINA: Varda quel cat disi forse mal meriti, ma mia esar in colera cun mi sul parch a go na qual caluria in pu.

(Bussano alla porta ed entra Fiorenzo)

FIORENZO: Siura Cuncetina, gh mia la Filumena?

BIGIA: Siur Falasuta, la Filumena l mia pan par i su dent, ansi par la su dentiera.

FIORENZO: Ma cusa disla go ancura n dentin da late: chesto.

BIGIA: Forse l ga gnancura i dent dal giudisi.

FIORENZO: Induin, braa.

BIGIA: Par mi lha fat na mania cun la Filumena...

CONCETTINA: Ma sas vardes ben inturan... (alludendo a Bigia).

FIORENZO: Indua?

BIGIA: Ma in dla diresiun giusta, ma gal al col inges?!

CONCETTINA: Cal l l tut inges.

BIGIA: Vegni fora cun mi ca cerchi d disgresarat, sa sun buna.

FIORENZO: A vegni subit. U mia cap cusa ma speta, ma sun curius.

(Mentre si appestano ad uscire entra Carmelo)

CARMELO: Buona sera, bacio le mani becce donne.

BIGIA: Buonasera, nuatar andem, ma ti pensac ben prima da ciapar cal treno li, che su mia se dopu t cati la cuincidensa par turnar indr. Ma sa t decis: buna fortuna.

CONCETTINA: Ciao Bigia e grasie dla tu amicisia.

(Escono Bigia e Fiorenzo)

CONCETTINA: Carmelo, Carmelo, quant mai tz turn c nei mia mi bastansa dle gate da pelar. Eral mia bastansa esas incuntr vintani fa?

CARMELO: Cumme puoi pallare cuss Cuncettina? Che simmo nui povveri uommini de fronte al destino? Che simmo noi poveri esseri de fronte ai nostri sentimenti? Concettina creddimi, il fatto di averti cunnusciuta, non nulla in contronto allaverti ritrovata.

CONCETTINA: Tasi Carmelo, ti t f frest a parlar parch ti t gh mia ligam. Mi g mar e fioi, e cal po dunur ca m cust na vita t penitensa. Cuma sa ghes da pescar cun fadiga, e pu ghes da butar via al pes sul par al gust da buraral.

CARMELO: Per rimanessi io impiggiato nella recte tua: pescatrice sei, e io suggno felice de fammi pescare da ttia Cuncettina.

CONCETTINA: Su mia pu ti cuma t fe a truar la risposta a tut, propria l su mia.

CARMELO: Lamore Cuncettina, trova sempre la risposta a tutto! Dammi un bacio te prego, disseta questo mio grande amore.

CONCETTINA: Parch, gh ser l bar?

CARMELO: Si tutti i bar sono chiusi e le fontane non danno acqua a questo mio grande amore pe ttia. Basta Cuncettina, ora de finilla: sono due mese che me tieni sulla codda, sta sera o domani al massimo io debbo pattire.

CONCETTINA: Parch t pias mia laria t Citadela. Vard ca ghema laria buna: a gh le sansale pus grase t la pruincia t Mantua.

CARMELO: Gi vendetti tutti gli orologi e ad essere sincero me conviene di andammene. E tu venissi via cun mia? Tu volessi rispettare la casa tua ed io la rispettai, ma ora non puoi pi rimanere. Non senti la ventata de ggiovinezza che ci ha riportato questo nostro amore, se questo sentimento pu cancellare gli anni pedduti, deve pure distruggere questi ultimi scrupoli. Tutto pu lamore, me fece pure passare un fattidioso dolore sciaticale.

CONCETTINA: Ad esar sincera la tentasiun l forte ma g anca tanta paura.

CARMELO: Io te difendo Cuncettina, che temessi il marito tuo, Cammelo non trema, io lo sfido a duello rusticano, io ne faccio un pacchetto e lo spedisco allestero, dato che quellessere nun te mericta: alrimenti me ne vado e nun me rivedrai mai pi.

CONCETTINA: Calmat Carmelo, l inutil cuntinuar atzita, gu mia pu forsa d lutar: u decis, vegni cun ti! Tu dit no vintani fa em sun pentida, fore m pentir dal si dinc, ma pentiment par pentimenti t digi da si, si, si e si Carmelo... e portam via prima ca cambia idea.

(Mentre si abbracciano teneramente entra Leonzio e li sorprende)

LEONZIO: A ghea n qual suspet, ma credea mia che le robe le fos a cal punto chi. Quasi quasi credi gnanca a quel ca vedi.

CONCETTINA: Mei atzita ca tabi vist, e t vist giust. Volea lasat un toc da carta cun do righe, ma m pias mia lasar di cunt in suspes: i me debit i sempar pag, dasi cumpres.

LEONZIO: Capisi mia cusa t disi, dunca mi par ti sari sta sul n debit? Alura ta schersavi mia quand cume an disco ta ma dzevi sempar che mi par ti sera cume n matun tac al col!

CONCETTINA: Cusa crdedeat da esar na preda presiusa, cuma la tzea la povra tu madar. Na rarit dla poca voia d laurar, ciuciadur t piculin. El vera o no cerca da esar sincer almen sta volta Leonsio, cla pol esar lultima.

LEONZIO: Povra Cunceta, a tz stada propria disurtunada, l vera, ma l giuri ca tu sempar vul ben e ancura tan voi e sun dispost a dismengam tut.

CONCETTINA: No, no Leonsio, l trop tardi.

LEONZIO: E ti credat da fnir mei cun lil?

CARMELO: Ue, piano piano, qui si sottintende, qui si allude am mmia, qui si allude senza sottintendere. Io uomo donore suggnu.

LEONZIO: Bel unur, a tz gni in casa mia cun limbroi e t vo purtam via me muier: ruina famiglie!

CARMELO: Al massimo puoi dire che suggno venuto a soffiare nella cenere del tuo focolare gi spento.

LEONZIO: Fora dat chi, che questa chi, clat piasa u no l ancura casa mia, u almen in sla porta a gh scrit al me num. E va sufiar t naltra part: fanfarun!

CARMELO: E no me devi dare soddesfazione, che questa offesa grave i, e me devi chiedere scusa beddo mio...

LEONZIO: Cusa duvria far v drito?

CARMELO: Chieddeme scusa bel siggnorino!

LEONZIO: Fora prima ca perda la pasinsa dal tut, e ricordat che chesta l ancur na casa unurada, e chi s pianta mia bega.

CARMELO: No quasi me resulta che qui se pianta el becco!

(Leonzio furibondo si avventa su Carmelo ma interviene Concettina a dividerli)

CONCETTINA: Par paiser Carmelo va via, e cerch t calmaf. Par vinticincani a sun stada gninte par tuti du, e ades a par ca gabieghi da spartif na bambulina.

Va via ades Carmelo, t mandi a ciamar mi pus tardi, quand u sistem tut.

(Esce Carmelo)

CONCETTINA: (imbarazzata) Ben... mia vaghi a far le valis.

LEONZIO: Sa pudes far u dir quel par fermat al faria, ma cusa vot cat diga se urmai t decis, sat ferma gnanca al penser di tu fioi, cusa vot cal posa far an poar, quasi bec! E pensar che ades ea cat propria da sistemaram ben, cun cal baretin ca gh in Vicul Stup...

CONCETTINA: In dua? In Vicul Stup?

LEONZIO: Si cume client sicur a gn pochi, ma u pens t laurar ben cun al pasagio, specialmente al giued e la dumenica.

CONCETTINA: Varda Leonsio cac vulea sul na testa cume la tua... ma dim, che pasagio vot cac sia in Vicul Stup, sl stup?

LEONZIO: Ecu vedat, atz tarch buna da scuragiam in tute le me inisiative. Cuminci a credar clam vaga mai ben parch a m sempar manc la tu fiducia. Ma dim Cuncetina, met mai vul ben?

CONCETTINA: Si Leonsio, credi da si. Tant temp fa quant a t spus. Alura a ghea tante ilusiun, ma dopu i stade trope le volte cu spatai t not cun i putin t par mi, intant che ti tzeri a lusteria a far baldoria. Pu quant i cres iera sempar in mesa ala strada parch mi andaa a laurar, ma ti dal laurar piu. L par quel ca gu voia dandar via: a gu mai vi gninte t bel e voi almen n bel ricordo par quant sar vecia.

LEONZIO: Al so che i tu sbagli, se atzita s pol ciamari, a i gninte in cunfrunt ai mii. I me erur, le me robe sbagliade i cume i monument in dle piase che tuti a i pol vedar. Ma el par quel ca tam lasi, dopu ca ta m supurt par vintisincani?

CONCETTINA: Dunca, mi a duvria cuntinuar a cumpatit cume sempar. Vegnar vecia dal tut, sensa esar mai stada ne giuvna ne felice. Forse lavria anca fat se le circustanse.... se insuma... ben cerca t capir.

LEONZIO: Chi t vulea. Slera mia par cal poc da bun, t cal disunest li...

(Entra Fiorenzo)

FIORENZO: Siura Cunceta, la cuntenta ca vaga a rumar in dal su ort par vedar sa cati an qual bec par andar a pescar?

LEONZIO: M cusa vot? Fora, forta dat chi, e sat vo di bec va a rumar in casa tua!

FIORENZO: Oh ma cusa gal, l za brustul, ma robe da mat! Povra Filumena. (Esce)

LEONZIO: Cunceta et sent: i la sa sza tuti! Ma mi c cavi l col a cal terun l.

CONCETTINA: Ma cusa vot far, si t scart anca a suld. Sa tat tai quant t peli an pum, se quant t ciapi an qual surac cun la trapula, t ve a mularal fora porta Giulia, parch t dispias a cuparal!

LEONZIO: Asi, e ai tu fioi? Cusa c disat ai tu fioi?

CONCETTINA: Di me fioi al pus picul atz ti. Varda, la Filumena a l mesa spusada, Angelo al va a suld e ti a credi cat cambiar poc. T sar pus libero t bear e t cantar cun i tu amic. Putost, ricordat da dac le vitamine ala Filumena in autun e in primavera.

LEONZIO: Si, si, ac pensa al vigil a dac le vitamine ala tu Filumena.

(Entra Filomena)

FILOMENA: L inutil ca tinsisti pa, urmai l decisa. Lha pers la testa: l gnida vecia e mata. Ma ricordat mama, che sat v fota dat chi, am dispias ma mi t perdunar mai, mai!

CONCETTINA: Pretendi mia ca tam perduni, per cume dona almen ca tam capisi. In cla casa chi dal scandalu a nu mai dat, e l par qual cu decisa dandar via. Varda Filumena, am senti cume na fevra ados: su mia sle rabia, u delusiun, u fantasie dna vecia mata, ma u decis e urmai a gh gnint cam ferma, ades bisogna ca vaga.

LEONZIO: Dopo tante bale cu fat, mi a g almen n po desperiensa... t vedar che dman a tl sa squasada.

CONCETTINA: Pol daras, ma vedat, t man l tardi parch mi a vaghi mia stasera.

(Esce Concettina ed entra Angelo e con fare sorridente...)

ANGELO: Ueila gent: alegar, alegar!

FILOMENA: A ta gl propria la facia da stupit!

ANGELO: Ma parch? Ma che face t funeral. Cus sucesa ancura che mi so mia.

LEONZIO: ...A gh ca restem nualtar tri gat! Tu madar l dr cla parti cun... a voi gnanca numinaral. Varda, sa fos mia parch am fa senso al sangue, lavria za mas!

ANGELO: Ma l tut li? Oh ma alura, alegar, alegar, ca sistemi tut mi.

FILOMENA: T f prest ti a sistemar tut, cun na sunadina. Ma pusibil cat sii cres sul parch t porti le braghe lunghe. T gandr via a suld.

ANGELO: Che gnola cat tz Filumena, t gh propria num e patria. C vol dla testa a far le robe, e mia par vantaram u sistem tut mi.

FILOMENA: Cume, spiegasal anca a nualtar.

ANGELO: Semplice, prima s fa la diagnosi, pu s fa la cura. La mama lha ciap n culp t sul, e alura ag vol na bela docia freda.

FILOMENA: Si e an bid calt! Ma tz prorpia stupit dabun.

LEONZIO: Pusibil che ualtar du gabieghi sempar t rugnar, anca in di mument cume questi?

ANGELO: Lasa ca pasa mia tant temp e pu ariva quel ca met a post tut.

FILOMENA: Quant t parli ti t pari la setimana enignistica: s capis gnint.

ANGELO: A gh mia temp par spiegar tut.

(Entra Concettina)

CONCETTINA: Angelo, mi....

ANGELO: Ve mama, a ghet mia n milano da daram.

CONCETTINA: L mia sabat inc, a l mia giuran d mancia.

ANGELO: Ma dato che ti sabat a ta cs mia, u pensar cl mei anticipar la lira.

CONCETTINA: ...A... a tlai sa dit?

ANGELO: Anca se me surela la dis ca sun stupit, a lea za cap par me cunt. E t dir anca, scusam mama sa tu fat rabir.

CONCETTINA: (abbracciandolo) Caru, caru al me umun!

(Entra Fiorenzo)

FIORENZO: Siura Cuncetina, a gh na siura chi fora ca la cerca.

ANGELO: No, no: lam cerca mi. Pap, Filumena, gni cun mi uatar ca vla faghi cunusar.

(Escono Angelo, Leonzio e Filomena)

CONCETTINA: Ma ancura chi l? El mia and a pescar?

FIORENZO: No, u gnancura cat al bec!

CONCETTINA: Ben, ben al vaga a rumar mei che forse sta volta al l cata.

FIORENZO: (Uscendo) A vaghi subit.

(Si sente chiamare da fuori)

ROSALIA: I pemmesso, posso entrate in questa casa?

CONCETTINA: Chi gh ades ancura?... Avanti, avanti.

(Entra Rosalia in gravidanza con carrozzella e alcuni bambini al seguito)

ROSALIA: Seggnora, abbeta qui Cammelo De Vincenzo, uodo donore, grande ammatore e marito infedele?

CONCETTINA: Carmelo de Vincenzo da n po d temp l alugi al San Michel, ma le lam diga: le chi la?

ROSALIA: Io suggno donna Rosalia, moglie fedele e prolifica, tradita, calpestata e pure fosse demenetecata.

CONCETTINA: Cosa? Ma l impusibile quel clam dis. Oh mama l mei cam senta, a go le gambe cam trema... mi a stac mal. Ma ela cisura che Carmelo al sia su mar?

ROSALIA: Signora mia, che schezziamo? Marito e padre di figghi, e altri 5 gemelli sugnu a casa, le mostro la foto?

CONCETTINA: No grasi, a ghe mia bisogn.

ROSALIA: Se consoli signora, non la prima volta. Ogni tanto lo debbo rencorrere per il contenete che se pedde con qualche femmena. Cammelo mio troppo genneroso i, grande amatore e prolifico pure, ma sempre uommo donore i.

CONCETTINA: Cal si prulific a ghe gnint da dir, quel al vedi ben anca mi, ma nom dunur no. A l an farabut, an ruina famiglie. Oh povra mi, povra le, poar munt: cuma sem ridut mal!

ROSALIA: Ma se calmi siggnora.

CONCETTINA: La varda che mi savea gninte, a gal posi giurar.

ROSALIA: Le credo seggnora mia, so tutto. Due iurni fa recevetti na lettera da parte de suo figghio Angelo, che tutto me disse. Ma ora ve chiedo: lasciateme lomo mio.

CONCETTINA: Par carit siura, a diom balurd c no vi bastansa da uno. A sun stada pran disfortunada ma anca na bela stupida a credar a tut quel cal ma dzea. Ma vuria sul un piaser da le: clam lasese dir du paruline al su om.

ROSALIA: Ma cettamente seggnora, ma me raccomando non me lo strapazzi troppo, che Cammelo mio tanso sensibbile i e pure delecato de cuore!

(Nel frattempo entra Carmelo sorridente ma vedendo la moglie arretra di qualche passo...)

CARMELO: Rosalia, moglie desobbediente e pure penniciosa!

ROSALIA: (esctraendo una lupara dalla carrozzella) Chee, volliamo cambiare descosso...!

CARMELO: Ma Rosalia che fai? Ma che piacere rivvedetti, te trovai bene de salute. Giusto ieri volevvo telefonatti, ma poi sbadato me dementecai.

ROSALIA: Andiamo ninni, Cammeluzzo mio, te aspettai fuori dalla potta che ce signo i picciriddi che te vogghiono abbracciare...

CARMELO: Vengo pure io Rosalia con tia, e... bacio le mai donna Cuncettina...

CONCETTINA: Speta n mument ca go da dit do paruline Carmelo. La ma scusa siura, a fac prest, dopu l tut suo e par sempar.

ROSALIA: Va bene seggnora mia, me raccomando lo tratti bbene che cammelo mio cuore sensibbile tiene, e bun recordo de voi deve sebbare.

CARMELO: Aspettami fuori Rosalia, sestema i picciriddi sul furgone, che vengo subbeto.

(Esce Rosalia)

CARMELO: Lascia che te spieghi Cuncettina...

CONCETTINA: Cusa vot spiegar, l tut atz ciar, ma quel cat voi dir mi, si e no tal capir par clesar cat tz ti.... (Carmelo cerca di intervenire...) No tasi. Qaunt ta m las vintisinc ani fa ta me ruin la vita, stavolta t fat di pu: ta m cup!

CARMELO: Cuncettina non dtrammatezziamo, non esaggeriamo!

CONCETTINA: Si ta m cup: davanti ai me fioi e davnti a cal stras da me mar. La me vita l sempar stada n spec par tuta la me famiglia, ma ades...!?

CARMELO: Cuncettina, posso pallare io ora. Posso ceccare de defendermi, pure in tribbunale te lasciano pallare. E bada che nun suggnu un crimminale. Ma se delitto c stato Cuncettina, tu pure ai concosso pecch questo avvenga. Tu pure sballiasti, tu pure te illudesti de ritrovare un po de giovinezza pedduta.

CONCETTINA: La giovent persa: la semisia persa. A s pers gnint, va la, va la Carmelo ca ta mincanti pu. Ma mi n dumandi: cosa gheat in ment da far cun cla scaruilada t fioi cat gh?

CARMELO: Te ho sempre voluto bene Cuncettina, e te vollio ancora.

CONCETTINA: Ma cusa vot parlar ti t ben, cat se ganca cusa voia dir. Sa tac vo ben atzita ai tu fioi, dim alura a chi c vot ben?

CARMELO: I figghi miei sugnu la luce della vita mia, ma alle volte troppa luce fa male agli occhi, ed allora la debbo speggnere, ed al buio i soggni tonnano Cuncettina mia. Ma pecch non fuggisti cun mia venticinque anni fa, da allora non ebbi pi fottuna: i figghi, la congiuntura, le cambiali, tutta una serie neggativa de contrariet. Ed ora mi ero illuso de avere ctrovato una parentesi de felicit cun tia, Cuncettina mia.

CONCETTINA: Ma lasa li cat fe pus bela figura. Tat timpegni cume sat ghedi da vendam i tu arloi mat. E dagh an tai cun cla menada t dir sempar: Cuncetina mia. Ta m vend n ilusiun e mi l cumprada, ma la Cuncetina, tua a l mai stada! Quela l la porta e... buona sera!

CARMELO: (uscendo) Cuncettina, Cuncettina mia, se la vita na schifezza, tu sarai sempre la vita mia!

CONCETTINA: Grasie atartant. T v ciapa. Portac cla scatula chi t ciculatin ai tu putin, che mi n sun sza indulsida abastansa.

(Carmelo prende la scatola ed esce di scena. Concettina rimasta sola in scena prende le sue poche cose e si appresta ad uscire, quando sorridenti rientrano i figli ed il marito)

FILOMENA: Ma in di vet, mama?

ANGELO: Cusa set dre far?

LEONZIO: S pol saver che intensiun t gh?

CONCETTINA: Cusa vul ca faga.... a vaghi, a vaghi via.

FILOMENA: Ma ind vot andar mama, l questa la tu casa. E pu ades chema sistem tut...

ANGELO: (ironico con Filomena) Si, ema...! Ma ind vot andar, set propria atzita stufa d nualtar?

CONCETTINA: No belo, a sun mia stufa, a l c sbagli e ades ag t pagar.

LEONZIO: Ma mia dir atzita, alura se tute le volte c sbagli mi fos and via, sumia quante volte avria fat al gir ditalia a pe!

CONCETTINA: Forse l stada culpa mia anca quel, ca tu mai dat fiducia, sun stada buna sul t giudicar e t criticar, sensa instradarat ben. Ah se sul pudes ricuminciar!

ANGELO: Mama, ma ti as vot ben ancura?

CONCETTINA: Ma che dumande.

ANGELO: Alura cuma pot pensar che nualtar t vulema pu ben a ti.

LEONZIO: Cheta l la tu casa e ti tat movi mia dat ch: fem finta cal sia sta tut n brut sogni.

(Nel frattempo entra Mario vestito da vigile)

LEONZIO: Cusa gh ades, la forsa publica?

MARIO: Finalmente a sun in di vigii, e ades volenti o nelenti la Filumena a mla spusi, sin...

LEONZIO: Sin suca fet, m det la multa?

FILOMENA: Ma dai pap.

LEONZIO: T val ben a ti? Anca... anca sl mia tant bel?

ANGELO: A lil c mancaa sul la divisa: ades atz propria an bel tatu!

FILOMENA: I stupit i cambia mai. Varda ca tinviti mia a nose.

MARIO: (rivolto a Concettina) Finalmente a sun cuntent, las daga anca le al su cunsens siura Cunceta.

CONCETTINA: I sa fat la vostra scelta e perci dal me cunsens a fe sensa, quel ca cunta l cav vulighi ben e ca sapieghi cuntent.

MARIO: Ades m manca pu gninte: a g al post sicur, prest n maridi. Ma chi gh pus siur e cuntent da mi?

(Entrano Fiorenzo e Bigia insieme)

FIORENZO: Al marangun al m dat lincaric da vegnar a tor la sega.

ANGELO: Tute le scuse i bune par vegnar a vedar la Filumena.

FIORENZO: No, no. U pena cat quela ca m fat fisar la diresiun giusta.

BIGIA: E guai sal cambia idea.

FIORENZO: Mi sam fisi sun fedele.

FILOMENA: E ades bisogna festegiar cun quel, ades chema sistem tut e ben...

ANGELO: Al mei dla famiglia al sa sempar cusa far... (accende la radio e parte un valzer)

LEONZIO: Balat?

CONCETTINA: Tal s ca sun mia tant buna t balar.

LEONZIO: Moglie, anche se non sai ballare ti perdono!

(Iniziano a ballare...)

LEONZIO: Cuncetina, par via da cal baretin in Vicul Stup...?

CONCETTINA: E no v...!

FINE

    Questo copione è stato visto: